Stacje bazowe telefonii komórkowej stanowią niewidoczną sieć, która umożliwia nam komunikację za pośrednictwem naszych smartfonów i innych urządzeń mobilnych. Niemal wszędzie jesteśmy otoczeni tymi niepozornymi nadajnikami, a codzienne korzystanie z telefonów komórkowych nie byłoby możliwe bez ich obecności. Jednak wraz z rosnącą ilością informacji na temat wpływu stacji bazowych na zdrowie i środowisko, pojawiają się pytania i obawy dotyczące tego, czy są one zagrożeniem. W tym artykule przyjrzymy się temu, jak działają stacje bazowe telefonii komórkowej, jakie są potencjalne zagrożenia z nimi związane.
Czym jest Stacja bazowa telefonii komórkowej?
Stacja bazowa telefonii komórkowej, często określana jako nadajnik komórkowy, to kluczowy element infrastruktury sieci komórkowej, który umożliwia komunikację pomiędzy naszymi telefonami komórkowymi a centralnymi systemami operatora.
Stacje bazowe pełnią rolę pośrednika, zbierając i przekazując sygnały pomiędzy urządzeniami mobilnymi a siecią operatora, umożliwiając tym samym prowadzenie rozmów, przesyłanie danych i korzystanie z innych usług mobilnych.
Główne elementy składowe stacji bazowej to:
- Antena: To widoczna część stacji bazowej, która emituje i odbiera fale radiowe. Anteny stacji bazowej są zwykle umieszczane na wysokich masztach, budynkach lub wieżach w celu zapewnienia jak najszerszego zasięgu sygnału.
- Radiolink: Radiolink, inaczej nazywany radiolinkiem mikrofalowym, to połączenie radiowe, które łączy stację bazową z centralnymi systemami operatora. To połączenie zapewnia przesyłanie sygnałów i danych pomiędzy stacją bazową a centralnymi serwerami operatora.
- System sterowania: Każda stacja bazowa jest wyposażona w system sterowania, który zarządza jej działaniem i kontroluje przepływ sygnałów.
- System zasilania: Stacje bazowe wymagają dostarczenia energii elektrycznej, aby działać. Często korzystają z sieci energetycznej, ale mogą być także zasilane z odnawialnych źródeł energii lub generatorów awaryjnych.
Jak odróżnić anteny montowane na stacjach bazowych?

Rozróżnianie anten stosowanych w telekomunikacji może być nieco trudne, ale istnieją pewne cechy, które pomagają w identyfikacji.
- Anteny Sektorowe:
- Anteny sektorowe są zazwyczaj podłużne i prostopadłościenne, o szerokości wynoszącej około 30-40 cm, chociaż mogą być także szersze (ok. 50 cm).
- Ich wysokość zależy od częstotliwości pracy i może sięgać nawet około 250 cm.
- Anteny sektorowe są zwykle zamocowane na wieżach lub masztach, skierowane w określone kierunki.
- Są szeroko stosowane w systemach 2G, 3G i 4G.
- Często grupowane w sektory, które pokrywają różne kierunki.
- Anteny Radiolinii:
- Anteny radiolinii mają zazwyczaj kształt cylindryczny lub sferyczny, co odróżnia je od anten sektorowych.
- Ich średnica i wysokość są związane z częstotliwością pracy i wynoszą zazwyczaj kilkadziesiąt centymetrów.
- Anteny radiolinii służą do łączenia dwóch punktów na odległość, a nie do rozprowadzania sygnału w wielu kierunkach.
- Anteny 5G:
- Anteny używane w systemie 5G różnią się od anten 4G.
- Mają tendencję do posiadania szerszego kształtu i niższej wysokości. Ich kształt bardziej przypomina kwadrat.
- Przykładowe wymiary anten 5G to szerokość około 52 cm i wysokość około 98,8 cm (przykład anteny modelu AIR 6468 firmy Ericsson).

Rozróżnienie anten 5G od anten 4G może być bardziej skomplikowane i wymaga praktyki, ale szerszy i niższy kształt anten 5G jest jednym z głównych wskazówek. Nowoczesne anteny 5G są często montowane na masztach, budynkach i latarniach ulicznych, aby zapewnić szeroką dostępność sygnału w obszarach miejskich.
Jak działa stacja bazowa?
Stacje bazowe wykorzystują technologię radiokomunikacji, przekształcając sygnały głosowe i dane z naszych telefonów komórkowych na fale radiowe. Następnie te fale radiowe są transmitowane do innych stacji bazowych lub centrali operatora, które przekazują je do odpowiednich miejsc docelowych.
Działa to na zasadzie podobnej do radia, gdzie nadajnik stacji bazowej jest odpowiedzialny za emisję fal radiowych, a odbiornik w naszym telefonie komórkowym odbiera te fale i przekształca je z powrotem na dźwięk lub dane.
Współpracując w sieci, różne stacje bazowe tworzą tzw. „komórki”, obszary, w których urządzenia mobilne mogą łączyć się z siecią. Gdy się poruszamy, nasze telefony komórkowe automatycznie przełączają się między różnymi stacjami bazowymi, aby zapewnić nam ciągłość połączenia.
Stacje bazowe telefonii komórkowej odgrywają zasadniczą rolę w naszej codziennej komunikacji i korzystaniu z usług mobilnych. Jednak pojawiły się również pytania i obawy dotyczące wpływu tych urządzeń na zdrowie i środowisko, co jest tematem dalszych rozważań w tym artykule.
Czym są pasma stacji komórkowych?
Pasma stacji bazowych to kluczowy element sieci komórkowych, który wpływa na dostępność, zasięg i jakość usług telekomunikacyjnych.
Obejmują one zakresy częstotliwości, na których stacje bazowe operują, i różnią się między sobą w zależności od technologii oraz rodzaju usług oferowanych przez operatorów komórkowych.
- GSM900 (GSM 900 MHz): To pasmo używane w pierwotnych systemach GSM. Charakteryzuje się stosunkowo niską częstotliwością, co pozwala na znaczny zasięg sygnału. Jest często wykorzystywane w obszarach wiejskich i słabo zaludnionych, gdzie istnieje potrzeba zapewnienia szerokiego zasięgu sygnału.
- GSM1800 (GSM 1800 MHz): Inaczej znane jako pasmo DCS, operuje na wyższej częstotliwości niż GSM900. To pasmo często wykorzystywane w obszarach miejskich, gdzie istnieje większe natężenie ruchu telekomunikacyjnego.
- UMTS900 (UMTS 900 MHz): Pasmo UMTS operuje na częstotliwości 900 MHz i jest często wykorzystywane w obszarach, gdzie wymagane jest połączenie danych o wyższej przepustowości, ale jednocześnie zasięg sygnału jest nadal istotny.
- UMTS2100 (UMTS 2100 MHz): W przeciwieństwie do UMTS900, to pasmo działa na wyższej częstotliwości i jest często stosowane w obszarach miejskich oraz tam, gdzie potrzebna jest większa przepustowość danych.
- LTE800 (LTE 800 MHz): LTE800 wykorzystuje niską częstotliwość, co pozwala na znaczny zasięg sygnału. Jest to ważne, zwłaszcza w obszarach wiejskich, gdzie dostęp do usług 4G LTE jest kluczowy.
- LTE900 (LTE 900 MHz): Podobnie jak LTE800, to pasmo oferuje dobrą dostępność i zasięg. Jest to często używane do zapewnienia szerokiego dostępu do usług LTE na terenach wiejskich.
- LTE1800 (LTE 1800 MHz): Pasmo LTE1800 oferuje wyższą przepustowość niż pasma o niższych częstotliwościach i jest często wykorzystywane w obszarach o dużym natężeniu ruchu.
- LTE2100 (LTE 2100 MHz): To pasmo LTE działa na wyższej częstotliwości, co pozwala na wysoką przepustowość i jest często stosowane w obszarach miejskich.
- LTE2600 (LTE 2600 MHz): Pasmo LTE2600 działa na bardzo wysokiej częstotliwości i oferuje znakomitą przepustowość, co jest idealne dla obszarów miejskich o dużym natężeniu ruchu.
Wybór konkretnego pasma zależy od lokalizacji stacji bazowej oraz potrzeb operatora komórkowego. Dla obszarów wiejskich i słabo zaludnionych preferowane są niższe pasma, które zapewniają większy zasięg.
W obszarach miejskich, gdzie potrzebna jest duża przepustowość, wybiera się pasma o wyższych częstotliwościach. Dzięki odpowiedniemu doborowi pasm, operatorzy komórkowi starają się zapewnić optymalne usługi w różnych regionach.
Czy stacją bazową telefonii komórkowej jest szkodliwa?
Obecnie pojawiają się coraz więcej pytań i kontrowersji dotyczących potencjalnej szkodliwości stacji bazowych telefonii komórkowej.
Wielu ludzi martwi się wpływem tych stacji na zdrowie i życie mieszkańców. Czy faktycznie powinniśmy obawiać się stacji bazowych i nadajników?
Normy PEM w Polsce i w Europie
W Polsce obowiązują te same normy dotyczące poziomów pól elektromagnetycznych (PEM), co w większości krajów europejskich. W styczniu 2020 roku Polska zharmonizowała swoje przepisy z dyrektywami Unii Europejskiej, co oznacza, że obowiązujące limity PEM w Polsce są zgodne z obowiązującymi w UE. Maksymalny dozwolony poziom PEM w miejscach ogólnodostępnych wynosi 10 W/m² (wat na metr kwadratowy).
Kierunkowość anten i tłumienie Fali
Warto zrozumieć, że anteny stacji bazowych są zazwyczaj kierunkowe, co oznacza, że kształtują wiązkę fali tak, aby rozchodziła się poziomo w określonym kierunku. To w połączeniu z tłumieniem fal radiowych przez budynki sprawia, że natężenie pola elektromagnetycznego w bliskiej odległości od stacji bazowej jest bardzo niskie.
Bezpieczeństwo i procesy kontrolne
Budowa każdej stacji bazowej jest ściśle regulowana i musi spełnić restrykcyjne normy (10 W/m2) oraz przejść liczne kontrole i oceny. Dopiero po upewnieniu się, że stacja bazowa jest zgodna z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa dla ludzi i środowiska, może być uruchomiona.
Wpływ na zdrowie
Badania nad wpływem pól elektromagnetycznych na zdrowie prowadzone są na całym świecie. Międzynarodowa Komisja Ochrony przed Promieniowaniem Niejonizującym (INCNIRP) opracowała wytyczne, które opierają się na wynikach badań naukowych. Według tych wytycznych, dopuszczalny poziom PEM jest znacznie niższy od poziomu, który miałby jakikolwiek efekt biologiczny na organizmy ludzi.
Regulacje w Polsce i w Europie
W Polsce obecne przepisy określają, że poziomy pola elektromagnetycznego muszą pozostawać poniżej ustalonych norm. Jest to w pełni zgodne z zaleceniem Rady Unii Europejskiej, które rekomenduje przyjęcie tych samych wartości dopuszczalnych, co określił ICNIRP.
Wniosek
Obecne przepisy i normy oraz procesy kontroli zapewniają, że stacje bazowe telefonii komórkowej nie stanowią zagrożenia dla zdrowia mieszkańców. Warto jednak śledzić wyniki badań naukowych w tej dziedzinie, aby mieć pewność co do wpływu pól elektromagnetycznych na zdrowie i środowisko.
Jak sprawdzić gdzie są maszty stacji komórkowych (BTS)?

Jeśli chcsz sprawdzić lokalizację masztów stacji komórkowych (BTS – Base Transceiver Station), można wykorzystać różne dostępne źródła informacji.
- Mapy i strony internetowe operatorów sieci komórkowych: Operatorzy telekomunikacyjni często udostępniają interaktywne mapy z zaznaczonymi lokalizacjami swoich stacji bazowych na swoich oficjalnych stronach internetowych. Możesz odwiedzić strony operatorów takich jak Orange, T-Mobile, Play czy Plus i sprawdzić dostępne mapy zasięgu. To może być przydatne do zlokalizowania stacji bazowych poszczególnych operatorów.
- Aplikacje mobilne: Istnieją aplikacje mobilne, takie jak „CellMapper” czy „OpenSignal,” które pozwalają użytkownikom na mapowanie stacji bazowych w ich okolicy. Możesz pobrać taką aplikację na swój smartfon, a następnie używać jej, aby sprawdzić lokalizacje stacji bazowych oraz informacje na temat jakości sygnału.
- Mapa BTS od UKE: Niektóre strony internetowe i serwisy gromadzą dane na temat lokalizacji stacji bazowych na całym świecie. Przykładem jest serwis „Urzędu Komunikacji Komórkowej” który gromadzi informacje od społeczności użytkowników.

Pamiętaj, że dostępność tych źródeł informacji może się różnić w zależności od kraju i regionu. Ważne jest również, aby szanować prywatność i zasady bezpieczeństwa podczas prób lokalizacji stacji bazowych. Nie powinno się wchodzić na tereny prywatne lub prowadzić działalności, która może naruszać przepisy praw
Źródła:
- https://www.gov.pl/web/5g/dopuszczalne-wartosci-pola-elektromagnetycznego-w-polsce
- https://www.gov.pl/attachment/d6c0d6b4-5c47-4ce7-9a0e-ed5e2a6692e0

Jestem programistą aplikacji mobilnych i fanem nowych technologii. Na moim blogu będę przybliżał wam świat nowinek technologicznych i testował różne sprzęty. Mam nadzieję, że spodoba Wam się mój blog i będziecie go śledzić 🙂